Mediaal collateraal band letsel

Patiëntenhistorie
Het mediale collaterale band (MCL) letsel betreft de schade aan de mediale collaterale band, die zich aan de binnenzijde van de knie bevindt en verantwoordelijk is voor de stabilisatie van de knie tegen zijwaartse krachten. Een MCL-letsel treedt vaak op door een directe impact aan de buitenzijde van de knie, wat de knie naar binnen duwt, of door een plotselinge draai- of verdraaiingsbeweging. Deze blessure komt vaak voor bij sporten zoals voetbal, skiën, rugby, en basketbal.

Patiënten met een MCL-letsel presenteren zich meestal met de volgende symptomen:
-Pijn aan de binnenkant van de knie: De pijn is gelokaliseerd aan de mediale zijde van de knie en kan variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de ernst van het letsel.
-Zwelling: De knie kan snel opzwellen na de blessure, meestal binnen enkele uren. Zwelling treedt vaak op aan de binnenkant van de knie.
-Instabiliteit van de knie: Patiënten kunnen een gevoel van instabiliteit of “wegzakken” (giving away) van de knie ervaren, vooral bij het lopen of het dragen van gewicht op het aangedane been.
-Beperkte bewegingsvrijheid: De pijn en zwelling kunnen leiden tot een beperkte mogelijkheid om de knie volledig te buigen of te strekken.
-Kneuzing: In sommige gevallen kan er sprake zijn van kneuzingen langs de binnenkant van de knie als gevolg van de impact die het letsel heeft veroorzaakt.

Risicoprofiel
Verschillende factoren kunnen het risico op het ontwikkelen van een MCL-letsel verhogen:

-Sporten met hoge impact: Contactsporten zoals voetbal, rugby, en basketbal verhogen het risico op een MCL-letsel door de hoge kans op botsingen en plotselinge zijwaartse krachten op de knie.
-Skiën: Bij skiërs kan een plotselinge draaiing van de knie in combinatie met een val leiden tot een MCL-letsel.
-Eerdere knieblessures: Patiënten die eerder een knieblessure hebben gehad, vooral aan de ligamenten, hebben een verhoogd risico op toekomstige letsels, waaronder MCL-schade.
-Slechte spierbalans of zwakte: Zwakte of onevenwichtigheid in de spieren rond de knie, zoals de quadriceps, hamstrings, en adductoren, kan de stabiliteit van de knie verminderen en het risico op letsel verhogen.
-Leeftijd: Naarmate mensen ouder worden, kunnen de ligamenten minder flexibel en sterker worden, waardoor ze vatbaarder zijn voor scheuren.

Diagnose
De diagnose van een MCL-letsel wordt meestal gesteld door een combinatie van anamnese, lichamelijk onderzoek en soms beeldvormende technieken om de ernst van de blessure vast te stellen.

-Anamnese: De arts zal vragen naar het mechanisme van de blessure, de aard van de pijn, de aanwezigheid van zwelling, en of er een gevoel van instabiliteit of “wegzakken” van de knie is.

Lichamelijk Onderzoek:
-Palpatie: De arts zal de mediale zijde van de knie palperen om te controleren op pijn, gevoeligheid en zwelling langs de MCL.
-Valgus stress test: Dit is een specifieke test waarbij de arts de knie in een lichte buiging houdt en een druk naar binnen (valgus) uitoefent op het onderbeen om de integriteit van de MCL te beoordelen. Pijn of overmatige beweging kan wijzen op een MCL-letsel.
-Evaluatie van de bewegingsvrijheid: De arts zal de bewegingsvrijheid van de knie controleren, waarbij een beperkte buiging of strekking vaak voorkomt bij een MCL-letsel.

Beeldvorming:
-Röntgenfoto’s: Hoewel röntgenfoto’s het ligament zelf niet tonen, worden ze vaak gemaakt om eventuele botbreuken uit te sluiten die kunnen optreden als gevolg van de blessure.
-MRI: MRI is de beste beeldvormende techniek voor het beoordelen van de ernst van de MCL-beschadiging en voor het opsporen van andere mogelijke letsels, zoals een gescheurde voorste kruisband (ACL) of meniscus.

Behandeling
De behandeling van een MCL-letsel hangt af van de ernst van het letsel, dat wordt ingedeeld in drie graden:

-Graad 1 (milde verstuiking): Hierbij is de MCL licht uitgerekt maar niet gescheurd. De behandeling is meestal conservatief.
-Graad 2 (gedeeltelijke scheur): Hierbij is de MCL gedeeltelijk gescheurd, wat meer instabiliteit en pijn veroorzaakt. De behandeling is eveneens conservatief, maar vereist een langere hersteltijd.
-Graad 3 (volledige scheur): Hierbij is de MCL volledig gescheurd, wat leidt tot ernstige pijn en instabiliteit. De behandeling kan variëren van conservatief tot chirurgisch, afhankelijk van de ernst van de instabiliteit en de aanwezigheid van andere letsels.

Conservatieve Behandeling
-Rust en immobilisatie: Het getroffen been moet worden ontlast, en de patiënt kan worden geadviseerd om krukken te gebruiken om het gewicht van de knie te nemen. In sommige gevallen kan een brace worden gebruikt om de knie te stabiliseren en verdere schade te voorkomen.
-IJs: Toepassing van ijs op de knie helpt om zwelling en pijn te verminderen. Dit moet meerdere keren per dag gedurende 15-20 minuten worden gedaan, vooral in de acute fase na het letsel.
-Compressie en elevatie: Het dragen van een compressiebandage en het omhoog houden van het been kunnen ook helpen om zwelling te verminderen.
Fysiotherapie:
-Spierversterking: Na de acute fase is fysiotherapie gericht op het versterken van de spieren rond de knie, vooral de quadriceps en hamstrings, om de stabiliteit van de knie te verbeteren.
-Mobiliteitsoefeningen: Oefeningen om de bewegingsvrijheid van de knie te herstellen worden geleidelijk geïntroduceerd om de volledige functie van de knie terug te krijgen.
-Pijnbestrijding: pijnstillers zoals NSAID’s (bijv. ibuprofen) kunnen worden gebruikt om pijn en ontsteking te verminderen.

Chirurgische Behandeling
Chirurgische ingrepen zijn zelden nodig voor geïsoleerde MCL-scheuren, omdat de MCL meestal goed geneest met conservatieve behandelingen. Chirurgie kan echter worden overwogen in de volgende situaties:
-Graad 3 scheuren: Als de scheur volledig is en de knie ernstig instabiel blijft ondanks conservatieve behandeling.
-Gecombineerde letsels: Als de MCL-scheur gepaard gaat met andere ernstige knieletsels, zoals een gescheurde voorste kruisband (ACL) of meniscus, kan chirurgie noodzakelijk zijn om de knie te stabiliseren.

Preventie
Preventieve maatregelen voor MCL-letsel richten zich op het verbeteren van de stabiliteit van de knie en het verminderen van de kans op impact- en draaiende bewegingen die het ligament kunnen beschadigen.

-Spierversterking: Regelmatige oefeningen om de spieren rond de knie, met name de quadriceps, hamstrings en adductoren, te versterken, kunnen helpen om de knie te stabiliseren en de MCL te beschermen tegen letsel.
-Balans- en proprioceptie-oefeningen: Oefeningen gericht op het verbeteren van de balans en proprioceptie (het bewustzijn van de positie van de ledematen) kunnen helpen om het risico op knieblessures te verminderen.
-Gebruik van beschermende uitrusting: In risicosporten, zoals voetbal of rugby, kan het dragen van kniebeschermers of braces helpen om de knie te stabiliseren en letsel te voorkomen.
-Techniek verbetering: Let op een goede techniek tijdens sportactiviteiten, zoals het vermijden van overmatige draai- en buigbewegingen van de knie.
-Goed schoeisel: Draag schoenen met goede ondersteuning en grip om het risico op het verdraaien van de knie te verminderen.

Conclusie
MCL-letsel is een veelvoorkomende knieblessure, vooral bij contact- en impactsporten. De diagnose wordt gesteld op basis van de medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en beeldvorming. Behandeling varieert afhankelijk van de ernst van het letsel, maar omvat meestal rust, ijs, fysiotherapie en in sommige gevallen chirurgie. Preventieve maatregelen zoals spierversterking, balansverbetering, het gebruik van beschermende uitrusting en het dragen van goed schoeisel kunnen helpen om het risico op een MCL-letsel te verminderen.

Bron: Knee Pain and Mobility Impairments: Meniscal and Articular Cartilage Lesions, JOSPT 2010