Baker’s cyste

Patiëntenhistorie
Een Baker’s cyste, ook wel popliteale cyste genoemd, is een met vloeistof gevulde zwelling die zich vormt in de knieholte (achterzijde van de knie). De cyste ontstaat wanneer er een overmatige productie van synoviale (gewrichts) vloeistof plaatsvindt, meestal als gevolg van onderliggende knieproblemen zoals artritis, meniscusscheuren of andere ontstekings aandoeningen. De cyste zelf is meestal niet schadelijk, maar kan ongemak veroorzaken, vooral als deze groot wordt of scheurt.

Patiënten met een Baker’s cyste presenteren zich vaak met de volgende symptomen:
-Zwelling aan de achterzijde van de knie: De meest voor de hand liggende klacht is een voelbare en soms zichtbare zwelling in de knieholte, die groter kan worden bij beweging of inspanning.
-Pijn of druk achter de knie: De pijn varieert afhankelijk van de grootte van de cyste en de onderliggende oorzaak. Grote cysten kunnen een strak of zwaar gevoel achter de knie veroorzaken, vooral bij het strekken van het been of tijdens fysieke activiteit.
-Beperkte bewegingsvrijheid: Patiënten kunnen moeite hebben met het volledig buigen of strekken van de knie door de aanwezigheid van de cyste.
-Pijn die naar de kuit straalt: Als de cyste scheurt, kan de vloeistof in de kuit lekken, wat scherpe pijn en zwelling in de kuit kan veroorzaken, wat soms lijkt op de symptomen van een diepe veneuze trombose (DVT).
-Geen symptomen: In sommige gevallen is de Baker’s cyste a-symptomatisch en wordt deze bij toeval ontdekt tijdens beeldvorming voor andere knieproblemen.

Risicoprofiel
Bepaalde factoren en aandoeningen verhogen het risico op het ontwikkelen van een Baker’s cyste:

-Knie-artrose: Artrose is een veelvoorkomende oorzaak van Baker’s cysten. De afbraak van kraakbeen bij artrose leidt tot verhoogde productie van synoviale vloeistof, wat kan resulteren in de vorming van een cyste.
-Meniscusscheuren: Een meniscusscheur kan ervoor zorgen dat de knie meer synoviale vloeistof produceert, wat het risico op de vorming van een Baker’s cyste verhoogt.
-Reumatoïde artritis: Bij reumatoïde artritis veroorzaakt chronische ontsteking in het kniegewricht een verhoogde productie van synoviale vloeistof, wat kan bijdragen aan de ontwikkeling van een cyste.
-Knieblessures: Trauma aan de knie, zoals verstuikingen, breuken of kraakbeenschade, kan leiden tot een verhoogde productie van synoviale vloeistof en de ontwikkeling van een Baker’s cyste.
– Ontstekings aandoeningen: Andere ontstekingsaandoeningen van het kniegewricht, zoals jicht of lupus, kunnen het risico op het ontwikkelen van een Baker’s cyste verhogen.
-Leeftijd: Oudere mensen, vooral degenen die gevoelig zijn voor gewrichtsproblemen zoals artrose, lopen een hoger risico op het ontwikkelen van een Baker’s cyste.

Diagnose
De diagnose van een Baker’s cyste wordt gesteld door een combinatie van medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en beeldvormende technieken om de cyste te bevestigen en andere aandoeningen uit te sluiten.

-Medische geschiedenis: De arts zal vragen naar de symptomen, zoals zwelling en pijn achter de knie, evenals naar eerdere knieproblemen, zoals artritis of meniscusscheuren. Het is belangrijk om te weten of de patiënt recent een knieblessure heeft gehad.

Lichamelijk Onderzoek:
– Inspectie en palpatie: De arts zal de knie onderzoeken op zwelling in de knieholte en palperen om te voelen of er een met vloeistof gevulde massa aanwezig is. De cyste is vaak voelbaar als een elastische zwelling.
-Beoordeling van de bewegingsvrijheid: De bewegingsvrijheid van de knie wordt gecontroleerd om te bepalen of de cyste de functie van de knie beperkt.

Beeldvorming:
-Echografie: Dit is de eenvoudigste en vaak eerste keuze voor beeldvorming bij vermoeden van een Baker’s cyste. Een echografie kan de aanwezigheid van een met vloeistof gevulde massa bevestigen en kan helpen om de grootte en locatie van de cyste te beoordelen.
-MRI: MRI kan nuttig zijn om de exacte oorzaak van de cyste te identificeren, zoals een meniscusscheur of artritis. Het geeft ook gedetailleerde informatie over de omliggende structuren en eventuele bijkomende knieproblemen.
-Röntgenfoto’s: Hoewel röntgenfoto’s de cyste zelf niet tonen, kunnen ze nuttig zijn om onderliggende bot problemen, zoals artrose, te beoordelen.

Behandeling
De behandeling van een Baker’s cyste hangt af van de ernst van de symptomen en de onderliggende oorzaak. Bij a-symptomatische cysten of milde gevallen is vaak geen behandeling nodig, terwijl meer ernstige gevallen actieve interventie vereisen.

Conservatieve Behandeling
-Behandeling van de onderliggende oorzaak: Omdat een Baker’s cyste meestal het gevolg is van een onderliggende aandoening zoals artrose of een meniscusscheur, is de behandeling van die oorzaak essentieel. Dit kan het gebruik van pijnstillers, ontstekingsremmers, of fysiotherapie omvatten.
-Rust en aanpassing van activiteiten: Vermijd activiteiten die de pijn of zwelling verergeren, zoals intensieve sporten of langdurig staan.
-IJs en compressie: Toepassing van ijs op de zwelling en het gebruik van een compressiebandage kunnen helpen om de zwelling te verminderen en de symptomen te verlichten.
-Medicatie: pijnstillers zoals paracetamol of NSAID’s (bijv. ibuprofen) kunnen helpen bij het beheersen van pijn en ontsteking.
-Fysiotherapie: Oefeningen gericht op het versterken van de spieren rond de knie en het verbeteren van de flexibiliteit kunnen helpen om de knie te stabiliseren en de symptomen van de cyste te verminderen.

Specialistische Behandelingen
-Aspiratie: Bij ernstige gevallen kan de cyste worden leeggezogen met een naald (aspiratie). Hoewel dit de zwelling en pijn kan verminderen, komt de cyste vaak terug als de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt.
-Corticosteroïde-injecties: Na aspiratie kan een injectie met corticosteroïden in de knie worden gegeven om de ontsteking te verminderen en de kans op terugkeer van de cyste te verkleinen.

Chirurgische Behandeling
Chirurgie wordt zelden toegepast, maar kan nodig zijn bij hardnekkige of terugkerende Baker’s cysten die niet reageren op conservatieve behandeling. Chirurgische ingrepen kunnen gericht zijn op het verwijderen van de cyste of het herstellen van de onderliggende problemen, zoals een gescheurde meniscus of ernstige knie-artrose.

Preventie
Preventie van een Baker’s cyste richt zich vooral op het voorkomen of behandelen van de onderliggende knieproblemen die tot de vorming van de cyste leiden.

-Behandeling van knie-artrose: Het vroegtijdig aanpakken van knie-artrose door middel van gewichtsverlies, fysiotherapie en medicatie kan helpen om de progressie van gewrichtsdegeneratie te vertragen en de kans op een Baker’s cyste te verminderen.
-Voorkomen van knieblessures: Beschermende uitrusting en aandacht voor goede techniek bij sporten kunnen helpen om knieblessures zoals meniscusscheuren te voorkomen, wat het risico op een Baker’s cyste verkleint.
-Regelmatige oefening: Regelmatige, lage-impact oefeningen zoals wandelen, fietsen en zwemmen kunnen de knie helpen sterk en flexibel te houden, wat bijdraagt aan het voorkomen van knieproblemen.
-Correct schoeisel: Het dragen van schoeisel met goede ondersteuning kan helpen om de druk op de knieën te verminderen, vooral bij activiteiten met een hoge impact.
-Fysiotherapie bij eerdere knieproblemen: Patiënten met eerdere knieproblemen moeten blijven werken aan het versterken van de spieren rond de knie en het verbeteren van de flexibiliteit om herhaling van knieproblemen en de ontwikkeling van een Baker’s cyste te voorkomen.

Conclusie
Een Baker’s cyste is een met vloeistof gevulde zwelling achter de knie, die vaak het gevolg is van onderliggende knieproblemen zoals artrose of meniscusscheuren. De diagnose wordt gesteld op basis van medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en beeldvorming, zoals echografie of MRI. Behandeling is meestal conservatief en omvat rust, ijs, fysiotherapie en mogelijk aspiratie of corticosteroïde-injecties bij ernstige gevallen. Preventie richt zich op het behandelen van onderliggende knieaandoeningen, het vermijden van knieblessures en het behouden van een sterke en flexibele knie door regelmatige oefening en goede biomechanica.

Bron: Knee Pain and Mobility Impairments: Meniscal and Articular Cartilage Lesions, JOSPT 2010