Lateraal collateraal band letsel

Patiëntenhistorie
Het laterale collaterale band (LCL) letsel betreft de schade aan de laterale collaterale band, die zich aan de buitenzijde van de knie bevindt en verantwoordelijk is voor de stabilisatie van de knie tegen zijwaartse krachten. Een LCL-letsel treedt vaak op door een directe impact aan de binnenzijde van de knie, wat de knie naar buiten duwt, of door een plotselinge draai- of verdraaiingsbeweging. Deze blessure komt minder vaak voor dan mediale collaterale bandletsels, maar kan ernstiger zijn omdat de LCL vaak wordt beschadigd in combinatie met andere structuren in de knie, zoals de posterolaterale hoek (PLC), de voorste kruisband (ACL), of de popliteuspees.

Patiënten met een LCL-letsel presenteren zich meestal met de volgende symptomen:
-Pijn aan de buitenkant van de knie: De pijn is gelokaliseerd aan de laterale zijde van de knie en kan variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de ernst van het letsel.
-Zwelling: De knie kan snel opzwellen na de blessure, meestal binnen enkele uren. Zwelling is vaak minder uitgesproken dan bij andere knieletsels, maar kan aanwezig zijn.
-Instabiliteit van de knie: Patiënten kunnen een gevoel van instabiliteit of “wegzakken” (giving away) van de knie ervaren, vooral bij het lopen of het dragen van gewicht op het aangedane been.
-Beperkte bewegingsvrijheid: De pijn en zwelling kunnen leiden tot een beperkte mogelijkheid om de knie volledig te buigen of te strekken.
-Kneuzing: In sommige gevallen kan er sprake zijn van kneuzingen langs de buitenkant van de knie als gevolg van de impact die het letsel heeft veroorzaakt.

Risicoprofiel
Verschillende factoren kunnen het risico op het ontwikkelen van een LCL-letsel verhogen:

-Sporten met hoge impact: Contactsporten zoals voetbal, rugby, en basketbal verhogen het risico op een LCL-letsel door de hoge kans op botsingen en plotselinge zijwaartse krachten op de knie.
-Skiën: Bij skiërs kan een plotselinge draaiing van de knie in combinatie met een val leiden tot een LCL-letsel.
-Eerdere knieblessures: Patiënten die eerder een knieblessure hebben gehad, vooral aan de ligamenten, hebben een verhoogd risico op toekomstige letsels, waaronder LCL-schade.
-Ouder worden: Naarmate mensen ouder worden, kunnen de ligamenten minder flexibel en sterker worden, waardoor ze vatbaarder zijn voor scheuren.

Diagnose
De diagnose van een LCL-letsel wordt meestal gesteld door een combinatie van anamnese, lichamelijk onderzoek en soms beeldvormende technieken om de ernst van de blessure vast te stellen.

-Anamnese: De arts zal vragen naar het mechanisme van de blessure, de aard van de pijn, de aanwezigheid van zwelling, en of er een gevoel van instabiliteit of “wegzakken” van de knie is.

Lichamelijk Onderzoek:
-Palpatie: De arts zal de laterale zijde van de knie palperen om te controleren op pijn, gevoeligheid en zwelling langs de LCL.
– Varus stress test: Dit is een specifieke test waarbij de arts de knie in een lichte buiging houdt en een druk naar buiten (varus) uitoefent op het onderbeen om de integriteit van de LCL te beoordelen. Pijn of overmatige beweging kan wijzen op een LCL-letsel.
-Evaluatie van de bewegingsvrijheid: De arts zal de bewegingsvrijheid van de knie controleren, waarbij een beperkte buiging of strekking vaak voorkomt bij een LCL-letsel.

Beeldvorming:
-Röntgenfoto’s: Hoewel röntgenfoto’s het ligament zelf niet tonen, worden ze vaak gemaakt om eventuele botbreuken uit te sluiten die kunnen optreden als gevolg van de blessure.
-MRI: MRI is de beste beeldvormende techniek voor het beoordelen van de ernst van de LCL-beschadiging en voor het opsporen van andere mogelijke letsels, zoals een gescheurde voorste kruisband (ACL) of meniscus.

Behandeling
De behandeling van een LCL-letsel hangt af van de ernst van het letsel, dat wordt ingedeeld in drie graden:

-Graad 1 (milde verstuiking): Hierbij is de LCL licht uitgerekt maar niet gescheurd. De behandeling is altijd conservatief.
-Graad 2 (gedeeltelijke scheur): Hierbij is de LCL gedeeltelijk gescheurd, wat meer instabiliteit en pijn veroorzaakt. De behandeling is eveneens conservatief, maar vereist een langere hersteltijd.
-Graad 3 (volledige scheur): Hierbij is de LCL volledig gescheurd, wat leidt tot ernstige pijn en instabiliteit. De behandeling kan variëren van conservatief tot chirurgisch, afhankelijk van de ernst van de instabiliteit en de aanwezigheid van andere letsels.

Conservatieve Behandeling
-Rust en immobilisatie: Het getroffen been moet worden ontlast, en de patiënt kan worden geadviseerd om krukken te gebruiken om het gewicht van de knie te nemen. In sommige gevallen kan een brace worden gebruikt om de knie te stabiliseren en verdere schade te voorkomen.
-IJs: Toepassing van ijs op de knie helpt om zwelling en pijn te verminderen. Dit moet meerdere keren per dag gedurende 15-20 minuten worden gedaan, vooral in de acute fase na het letsel.
-Compressie en elevatie: Het dragen van een compressiebandage en het omhoog houden van het been kunnen ook helpen om zwelling te verminderen.
Fysiotherapie:
-Spierversterking: Na de acute fase is fysiotherapie gericht op het versterken van de spieren rond de knie, vooral de quadriceps, hamstrings en de spieren aan de laterale zijde van het been, om de stabiliteit van de knie te verbeteren.
-Mobiliteitsoefeningen: Oefeningen om de bewegingsvrijheid van de knie te herstellen worden geleidelijk geïntroduceerd om de volledige functie van de knie terug te krijgen.
-Pijnbestrijding: Pijnstillers zoals NSAID’s (bijv. ibuprofen) kunnen worden gebruikt om pijn en ontsteking te verminderen.

Chirurgische Behandeling
Chirurgische ingrepen zijn soms nodig voor LCL-scheuren, vooral als het letsel ernstig is (graad 3) of als er sprake is van gecombineerde letsels. Chirurgie kan noodzakelijk zijn om de LCL te herstellen of te reconstrueren en om andere beschadigde structuren in de knie te repareren.

-Reparatie of reconstructie van de LCL: Bij ernstige LCL-scheuren kan chirurgische reparatie of reconstructie van de ligamenten nodig zijn om de stabiliteit van de knie te herstellen.
-Behandeling van gecombineerde letsels: Als de LCL-scheur gepaard gaat met letsels aan andere structuren, zoals de ACL, PLC of meniscus, kan een gecombineerde chirurgische ingreep nodig zijn om alle beschadigde structuren te herstellen.

Preventie
Preventieve maatregelen voor LCL-letsel richten zich op het verbeteren van de stabiliteit van de knie en het verminderen van de kans op impact- en draaiende bewegingen die het ligament kunnen beschadigen.

-Spierversterking: Regelmatige oefeningen om de spieren rond de knie, met name de quadriceps, hamstrings, en de spieren aan de laterale zijde van het been, te versterken, kunnen helpen om de knie te stabiliseren en de LCL te beschermen tegen letsel.
-Balans- en proprioceptie-oefeningen: Oefeningen gericht op het verbeteren van de balans en proprioceptie (het bewustzijn van de positie van de ledematen) kunnen helpen om het risico op knieblessures te verminderen.
-Gebruik van beschermende uitrusting: In risicosporten, zoals voetbal of rugby, kan het dragen van kniebeschermers of braces helpen om de knie te stabiliseren en letsel te voorkomen.
-Goed schoeisel: Draag schoenen met goede ondersteuning en grip om het risico op het verdraaien van de knie te verminderen.

Conclusie
LCL-letsel is een minder vaak voorkomend, maar potentieel ernstig knieletsel dat vaak optreedt door een directe impact aan de binnenzijde van de knie of door plotselinge draai- of verdraaiingsbewegingen. De diagnose wordt gesteld op basis van de medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en beeldvorming.

Behandeling varieert afhankelijk van de ernst van het letsel en kan zowel conservatief (rust, ijs, fysiotherapie) als chirurgisch zijn. Preventieve maatregelen zoals spierversterking, balansverbetering, het gebruik van beschermende uitrusting en het dragen van goed schoeisel kunnen helpen om het risico op een LCL-letsel te verminderen.

Bron: Knee Pain and Mobility Impairments: Meniscal and Articular Cartilage Lesions, JOSPT 2010